Pozostałe regiony winiarskie Hiszpanii to miejsca nie tyle mniej ważne, czy mniej znakomite, jak choćby Galicja, ale na pewno mniej znane. Poczynając od północy, warto zainteresować się winami z takich krain hiszpańskich jak:
Galicja
Tutejsze apelacje to Monterrei, Ribeira Sacra, Ribeiro, Rías Baixas, Valdeorras, z czego największym uznaniem cieszy się Rías Baixas. Uprawia się tu bardzo frapujące wina białe z niezwykle szlachetnego szczepu jakim jest albariño. Na tych najzieleńszych, ale i najwilgotniejszych terenach Hiszpanii powstają wina niezwykle świeże, o aromacie cytrusów, moreli, brzoskwiń, dość wytrzymałe, nie tracą animuszu nawet po kilku latach od zbiorów.
Tutejsze wina robią coraz większą karierę na świecie i uznawane są za czołówkę szlachetnych win hiszpańskich. Cieszą się dużym uznaniem wielbicieli rieslinga.
Kraj Basków
To miejsce o wyrazistej odrębności pod każdym względem. Widać to już w języku, który z hiszpańskim ma naprawdę niewiele wspólnego. Tutejsze apelacje to: Bizkaiko Txakolina, Getariako Txakolina i Rioja Alavesa (o tej części pisaliśmy już w dziale dotyczącym innych apelacji regionu Rioja).
Tutejsze wina, może z wyjątkiem tej ostatniej apelacji są w Polsce chyba nie do kupienia. Robi się tu wina ze szczepów Ondarrabi Zuri i Ondabarri Zuri Zerratia (białe) i Ondabarri Beltza (czerwone). Pierwsze mają charakterystyczny kwiatowo-ziołowy aromat. Czerwone zaś to wina średniej budowy, owocowe, o charakterystycznym aromacie zielonego pieprzu.
W drugiej apelacji robi się ciekawe, lekko musujące, kwasowe wino o małej zawartości alkoholu, doskonałe na aperitif nazywane Txakoli po baskijsku i Chacolí po hiszpańsku.
Navarra
To apelacja na północy Hiszpanii zajmująca większą część wspólnoty autonomicznej o tej samej nazwie. Powstała w 1933 roku, a tradycyjnie na tych terenach produkowano wina różowe z garnacha, jednak obecnie w tym regionie stawia się na jakość, a nie na codzienne proste wina obiadowe. Można tu uprawiać następujące szczepy:
czerwone – tempranillo, garnacha, cabernet sauvignon, graciano, merlot, mazuelo, syrah, a nawet pinot noir;
białe – chardonnay, garnacha blanca, sauvignon blanc, malvasía, viura (macabeo), moscatel de grano menudo, czyli znany z Francji muscat blanc à petits grains.
Większość powstających tu win, to wina czerwone, wciąż robi się różowe, białe stanowią najmniejszą części produkcji. Różowe wina powstają z odmiany garnacha i produkowane są metodą rosado de sangrado (sangrado oznacza krwawienie), dzięki któremu uzyskuje się wyższą jakość.
Kolejne etapy tego procesu to:
- odszypułkowanie gron,
- wyciskanie soku z gron,
- maceracja od 8 do 24 godzin w zbiornikach ze stali,
- zlewanie moszczu spod skórek (kiedy w czasie maceracji skórki wypłyną na powierzchnię, moszcz jest zlewany z dołu zbiornika i filtrowany),
- fermentacja w kontrolowanej temperaturze (max.20°C),
- klarowanie i stabilizacja, by wino jak najszybciej wyszło na rynek – świeże i owocowe.
Valencia (Comunidad Valenciana)
Tu, obok win regionalnych, powstają wina z oznaczeniem pochodzenia Alicante, Utiel-Requena oraz Valencia.
Valencia DO
To apelacja leżąca na zachód od miasta Walencja. Uprawia się tu wina wszystkich trzech barw, ale z wyraźną przewagą win białych. Dopuszczalne tu szczepy białe to: lokalna odmiana merseguera (nieco mdłe i pozbawione kwasowości), malvasia, planta fina (daje lekkie i aromatyczne wina), muscat, pedro ximenez. Wśród czerwonych dominują: bobal, garnacha, tempranillo i monastrell.
Utiel-Requena
Leży nieco na południe od DO Valencia i robi się tu wina ze szczepu bobal – to jedna z charakterystycznych cech regionu, bo w 80% win, które tu powstają używa się tej odmiany. Region ten wiele zawdzięcza jednemu z najbardziej znanych tutejszych producentów, czyli Vicente Gandía. Ma on posiadłości w DO Valencia, a dzięki dobrej jakości swoich win, promuje region.
Ponad 90% tutejszej produkcji to wina czerwone. Oczywiście dominującym szczepem jest bobal, a obok niego występują tempranillo i garnacha z niewielkim udziałem innych odmian międzynarodowych. Jeśli chodzi o szczepy białe, to głównie uprawia się macabeo i merseguera (znikome ilości). Warto też zwrócić uwagę na tutejsze wina organiczne, które zajmują spory odsetek produkcji.
Alicante
Jak sama nazwa mówi, apelacja leży w okolicy miasta Alicante. To region kojarzący sie jednoznacznie z wypoczynkiem i pięknymi plażami nad Morzem Śródziemnym. Gdybyśmy mieli możliwość tam pojechać, na pewno warto rozejrzeć się wśród tutejszych win.
A numerem jeden wśród win z Alicante są zapewne wina ze szczepu monastrell. Robi się tu i inne wina, ale to monastrell jest warty całej naszej uwagi. Powstają zeń wina głębokie, ciężkie, ale mimo to niezwykle ciepłe i przyjemne w piciu.
Region jest znany z legendarnego słodkiego wina Fondillon (niezmiernie sławne na przełomie XVI i XVII w.), długo leżakowanego, mocniejszego (ok.16%), którego sława w pewnym momencie niemal zupełnie przeminęła, a teraz ponownie wraca.
Robi się w Alicante słodkie wina białe, z muskata aleksandryjskiego, świetne, słodkie, ale nie meczące, często naprawdę dobrze zrównoważone wina do deserów.
Murcia
To region leżący na zachód od Alicante. Leżą tu trzy apelacje. Pierwszą z nich jest Bullas. Jest to jedno z najbardziej suchych miejsc w Hiszpanii. Robi się tu najwięcej win ze szczepu monastrell. Jumilla to druga tutejsza apelacja, w której powstają naprawdę godne uwagi, skoncentrowane i wdzięczne do picia wina z monastrell, a poza tym uprawia się tu tempranillo, syrah, a spośród białych najwięcej airen. Godne uwagi są wina naturalnie słodkie z tego szczepu.
W trzeciej apelacji obejmującej zaledwie jedną gminę – Yecla, powstają podobne wina, a ponad 80% upraw to monastrell, który daje tu wyjątkowo aksamitne, mocne, bardzo pełne i wysokoalkoholowe wina.
Większość win, które trafiają na stoły za granicą, także w Polsce, to wina średniej jakości, ale przyjemne do picia, łatwe, ale nie słabe. Można się jednak spodziewać, że o tej apelacji będzie głośno.
Dalej na zachód przez całą centralną część Hiszpanii ciągną się jeszcze: Castilla La Mancha, Madrid oraz Extremadura.
Castilla La Mancha
To największy obszar winiarski Hiszpanii. Tu powstaje chyba najwięcej win w tym kraju, ale też najwięcej tutejszych win, to wina codzienne, regionalne lub stołowe, a często słabej jakości. Tutejsze apelacje to ogólna, czyli La Mancha oraz Ribera del Júcar, Valdepeñas, Almansa, Jumilla Manchega, Manchuela, Mondéjar, Méntrida.
Opinia o winach z La Mancha zmienia się w ostatnich latach, ponieważ tutejsi przedsiębiorcy coraz bardziej dbają o jakość. To stąd bierze się jednak większość win stołowych.
Uprawia się tu tempranillo (nazywane tu cencibel), garnacha, cabernet sauvignon, moravia (rustykalny, ziołowy charakter), merlot, syrah, ale największą powierzchnię zajmują tu uprawy airén, ponieważ ten biały szczep jest niezwykle odporny na susze i trudne warunki klimatyczno-glebowe środkowej Hiszpanii, dający lekkie, proste i przyjemne wina.
Extremadura
Tutejsze wina kojarzą się z jedną nazwą apelacji: Ribera del Guadiana. Apelacja powstała w 1999 roku dla wyróżnienia win, które prezentowały dużo wyższą jakość niż wina regionalne, których powstaje tu wiele.
Region znajduje się nad rzeką Guadiana, na wschód od granicy portugalskiej i klimat jest tu bardzo gorący, temperatury latem dochodzą do 40 stopni. Nie są to więc najlepsze warunki do uprawy winorośli, a szczególnie do robienia bardzo złożonych win. Wiele z nich to przeciętne wina regionalne, jednak z odmiany lubiącej gorący klimat, czyli monastrell, można znaleźć naprawdę dobre butelki.